Sepet
Ketozis, kısaca vücutta yer alan keton düzeyinin artış göstermesi durumudur. Düşük karbonhidratlı bir diyet benimsense bile pek çok durumda keton üretiminin arttığı bilinir. Normal koşullarda vücut, enerji adına glikoz şeklinde de isimlendirilen kan şekerini kullanır. Bunla beraber ketoz esnasında vücut, ihtiyaç duyduğu enerjinin önemli bir kısmını da tam olarak bu ketonlardan temin eder.
Ketojenik diyet günlük karbonhidrat alımının 40-60 g ile sınırlandırıldığı, yüksek yağ ve yüksek protein içeriğine sahip bir diyet çeşididir. Vücudun temel yakıt kaynağı olarak yağı kullanmaya başlaması ile beraber ketozis oluşur. Ketoz, ketonların hem beyin hem de vücut adına ciddi bir enerji deposu haline dönüştüğü metabolik durumu ifade eder. Bu içeriğimizde; “Ketozis ne demek?”, “Ketozise kaç günde girilir?” ya da “Ketozis durumu nedir?” gibi sorulara kapsamlı şekilde yanıtlar vermeye çalıştık.
Ketozis Nedir?
Ketojenik beslenme tarzından dolayı son dönemlerde “ketozise” kavramı ile sıklıkla karşılaşma mümkündür. Peki tam olarak ketozise girmek nedir?
Sağlıklı kilo verme konusuna odaklanan ve alternatif diyet programları oluşturmak isteyen kişiler, ketozisin faydaları ve zararları hakkında detaylı araştırmalar yapar. Yukarıda da vurgulandığı üzere ketozis kavramı, vücudun karbonhidrat deposunu tükettikten sonra enerjiyi yağlardan temin etme sürecidir. Metabolik bir durum olarak ele alınması gereken ketozis, tümüyle doğal olarak gerçekleşir.
Parçalanan yağ asitleri, insülin miktarının düşmesinden sonra keton adı verilen cisimlere evrilir. Bu da vücut için alternatif bir enerji kaynağı olarak bilinir. Yağ asitlerinin tersine ketonların kan bariyerlerini sorunsuz şekilde geçebildiği bilinir.
Ketozis sayesinde depolanan yağların yakılması ve kilo verilmesi olağan bir durumdur. Ayrıca bu, kan şekerinin düzenlenmesinde ve beyin sağlığının korunmasında da olumlu etkilere sahiptir. Özetle vücudun keton üretimini gerçekleştirdiği mod, ketozis ismiyle bilinir. Ketojenik bir diyet uygulamak şartıyla söz konusu mod oluşturulabilir.
Ketozis Neden Olur?
“Ketozis neden olur” ya da “Ketozise nasıl girilir” gibi soruların yanıtları kişiden kişiye değişiklik gösterir. Ketozise girmek adına gün içinde 50 gramdan daha az, kimi zaman da 20 gram civarından daha az karbonhidrat tüketilmesi gerekir. Ketozis durumu, büyük ölçüde karbonhidrat açısından zengin olan besinlerin diyetten çıkarılmasına bağlıdır.
Ketozis durumunun esasen oldukça basit bir mantığı vardır. Bu mantık; glikojen depoları tükendikten sonra vücudun yağ depolarına yönelmesini sağlamak üzerine kuruludur. Normal koşullarda vücudun doğal işleyişi olarak görülebilecek bu süreç, diyet, aralıklı oruç ya da çeşitli egzersizlerle biraz daha hızlandırılır.
Ketozis Belirtileri Nelerdir?
Ketozis belirtileri hakkında araştırmalar yapan kişiler genellikle, “Ketozise girdiğini nasıl anlarsın?” gibi sorulara odaklanır. Ketozise girmenin belirtileri genel olarak güvenilir sonuçlar sunsa da bu konuda özel olarak hazırlanan ketozise testi gibi bilimsel metotlardan da yararlanmak mümkündür. İnsanlarda ketozis belirtileri için fizyolojik doneleri takip etmekte fayda vardır. Özellikle ağızda oluşan farklı bir tat veya kokusu belirtiler arasında yer alır. Diğer ketozis belirtileri şunlardır:
- Fizyolojik açlığın ortadan kalkması
- Zihin berraklığı
Kan testleri dışında idrar testleri ve nefes analiz değerleri de incelenerek ketozise dair somut veriler incelenir.
Ketozis Avantajları Nelerdir?
Ketozis evresine girdikten sonra insan vücudunda birçok yararlı mekanizma harekete geçmeye başlar. Bu değişim, beyin sağlığını korumadan kan şekerini düzenlemeye kadar pek çok noktada yarar sağlar. Ketozisin sağladığı öncelikli avantajlar şunlardır:
- Orta ve uzun vadede etkili bir şekilde kilo verilmesine yardımcı olur.
- Kan şekerini dengeler.
- Beyinde hücresel stres oluşumlarının azalmasına yardımcı olur.
- İnsülin direncini azaltır.
Ketoziste Tüketilebilecek Gıdalar Nelerdir?
Ketozise girilmesi adına; glikojen depolarını tüketmek ve vücudun yağ depolarını kullanmasına yardımcı olmak gerekir. Ketojenik beslenme formu sayesinde söz konusu süreci hızlandırmak olasıdır. Ketoziste sağlıklı protein kaynaklarına yönelmek önemli bir detaydır. Tüm hayvansal etler ve yumurta, bu açıdan örnek olarak verilebilir.
Mikrobiyota açısından yararlı olan besin takviyeleri de bu noktada destekleyici unsurlar olarak kabul görür. Diğer yandan tereyağı, avokado yağı ve zeytinyağı gibi sağlıklı yağlara da diyet sürecinde yer açmak gerekir. Sebze olarak ise mantar, kabak, salatalık, kereviz sapı, karnabahar, ıspanak ve pazı, ideal besinler olarak öne çıkar.